Korku ve umutları oluşturan şeyin ne olduğunu biliyor musunuz? Gelecek algımız olabilir mi? Geleceğe dair düşünce ve beklentilerimiz, içinde olduğumuz şu an üzerinde oldukça etkili. Alışkanlıklarımızdan kariyer planlamalarına kadar hayatın içindeki tüm kararlarımız geleceği nasıl algıladığımız ile doğrudan ilişkili. Peki ama ya geleceği doğru bir şekilde okuyamıyorsak? 

 Gelecek okuryazarlığı burada devreye giriyor ve eğitilebilir yetenekleri temsil ediyor. Gelecek okuryazarlığı, geleceğin şimdiyi nasıl etkilediğini ve tam tersi şekilde şimdiki karar ve eylemlerin geleceği nasıl etkileyebileceğini anlamayı sağlayan bir yetenektir. 

Başka bir tanımla, değişen dünyaya farkında bir yaklaşımla bakıp, teknoloji, meslek gibi konularda gelecek öngörülerini hayatımıza uygulamayı; bu sayede kendimizi ve çevremizi fırsat ve tehlikelere karşı daha doğru yönlendirebilmek için edinilen yetileri kapsar. 

Bir zamanların yenisinin şimdilerde unutulması gibi şimdinin yenisi de geleceğin nostaljisi olabilir. Bunu daha iyi anlamak için bir örnekle açıklayalım. İnternet ve sosyal medyanın olmadığı bir zaman diliminde deneyimlerimizi anlamlı kılan şey bizde uyandırdığı duygulardı. Mesela yeni bir yer keşfettiğimizde bunun değerini bize hissettirdiği şeylerle ölçerdik. Şimdi ise bu deneyimleri anlamlandırmak için sosyal medyada paylaşıyoruz. Bu gayet anlaşılır gözükse de bunun birçok farklı alanda değişim yarattığını anlamak önemlidir. Çünkü her yenilik; yeni alışkanlıklara, yeni alışkanlıklar da yeni ihtiyaçlara dönüşmekte. Buna arz-talep perspektifinden bakarsak yeni meslek gruplarının ve iş modellerinin gelişimine yol açtığını da görebiliriz. 

image 4

Gelecek Okuryazarlığı; bizi değişen Dünya’nın fırsat ve tehlikelerine karşı farkında kılar. 2000 yılında 2020 yılının gelecek tezahürünü yapabiliyor olsaydık ne olurdu? Belki bir yemek sipariş app’i kurardık, belki radyo programcılığı yerine bilgisayar programcılığına yönelirdik ya da CD satan dükkanlara acilen meslek değiştirmelerini gerektiğini öğütlerdik 🙂 

Aynı durum şu an ve 2050 yılı için de geçerli; eğer gelecek okuryazarı isek yakın gelecekte yapay zekanın bazı meslekleri ortadan kaldıracağını biliriz. Şoförlük, manuel operatörlük, kuryelik ve hatta çevirmenlik gibi meslekler mesela. (Fazla değil, 10 sene önce helikopterle çekim yapan kameramanları hatırlayalım. Şimdi ise drone’lar her yerde değil mi?) 

Bunların bir parça dahi olsa farkındaysak, gelecek okuryazarlığına ilk adımı atmışızdır! 

Bu bakımdan her şeyin bir diğerini dönüştürdüğünün farkında olmak oldukça önemli olabilir. Şimdinin tercih ve alışkanlıkları da verdiğimiz örnekler gibi gelecekte yeni alışkanlıkların, meslek gruplarının ve yaşam tarzlarının oluşmasına sebep olabilir. 

Günümüzde sosyal medyanın hayatımızın bir parçası haline gelmesi, günlük hayatımızın dijitalle paralel şekillenmesi ve teknolojiye atfedilen önem düşünüldüğünde büyük veri uzmanlığı, makine öğrenimi uzmanlığı, satış ve pazarlama profesyonelliği veya veri analistliği gibi meslek grupları gelecekte çok daha önemli hale gelebilir.  

Gelecek Okuryazarlığı

Gelecek okuryazarlığı birçok alanda daha doğru kararlar verilmesini sağlayabilir.  

Bunun için gelecek okuryazarlığının bize sunduğu birkaç yöntemden bahsedebiliriz. 

 “2050 yılından bugüne geri dönecek olsaydım neyi günümüze getirmek isterdim?” gibi bir soru bugün ihtiyaç duyulan şeyleri daha kesin bir şekilde ortaya çıkarabilir. Aynı zamanda gelecekte neyin önemli olabileceği hakkında da bir fikir verebilir. 

Yine geleceği doğru şekilde anlayabilmenin bir başka yolu ise daha fazla zaman ayırdığımız ve sürekli olarak kullandığımız ürünlerin farkına varmaktır. Örneğin insanlar olarak doğamız gereği beslenmeye, sağlıklı olmaya, iletişim kurmaya eğilimliyiz. Gelecekte bu eylemlerin şekilleri değişecek olsa da bu eğilimlerin hala var olma olasılıkları yüksektir. Az önce verdiğimiz deneyim-sosyal medya örneğinde olduğu gibi geçmişteki ilişkilerin, alışkanlıkların veya duyguların günümüzde nasıl bir değişikliğe uğradığını gözlemlemek gelecek hakkında fikir yürütmeye de katkı sağlayabilir. 

Apaçık gözükmektedir ki her an değişen ve dönüşen bir dünyada gelecek okuryazarlığı oldukça önemlidir.

Diğer yazımız olan Ekolojik okuryazarlık nedir? yazısına göz atın! 

Eğer bu konu hakkında daha fazla bilgi almak ve bu konunun uzmanı olmak istiyorsanız Bi’akıl App’deki “Gelecek Okuryazarlığı Eğitimi” temaslarına göz atabilirsiniz. 🙂