Popüler kültür, toplumun ortak değerlerini, normlarını, inançlarını, dilini ve gündelik yaşam biçimlerini yansıtan bir kavramdır. Bu kültür, genellikle medya ve sanat eserleriyle yayılır ve insanların günlük yaşamlarını etkiler. Popüler kültür, toplumun genel kültürel değerlerine yönelik bir yansımadır ve insanların düşüncelerini, tutumlarını ve davranışlarını etkileyebilir. Popüler kültür, insanların kendi kültürlerine ait değerleri ile etkilenerek oluşan bir kültürdür ve bu nedenle farklı toplumlarda farklı popüler kültürler olabilir.

Eğer birçok insan tarafından seviliyorsa, popüler kültürü neden eleştiriyoruz? 

Aslında bu çok katmanlı ve birçok farklı disiplinin üzerine çalıştığı bir konu. Kitlelerin bir şeyi benimseyerek kültür haline getirmesi, değerlerini buna göre şekillendirerek yaşamlarını bu yönde tayin etmeleri oldukça ilginç bir durum.  

Bu, soyut kavramı örneklendirerek daha anlaşılır kılalım; Hepimiz, son birkaç yıl içinde bir anda her yerde beliren lokmacıları fark etmişizdir. Bir anda, sanki herkes organize olmuş gibi her köşe başında bir lokmacı açtı. Sayısız çeşit lokma üreterek, her biri kendisine göre eşsiz(!) şeyler yaptığını düşündü. 

Lokma dükkânı açmayan 3-5 kişi olarak bizler de ikiye bölündük. Bir kısmımız lokmacılarla hiçbir bağı olmamasına rağmen sırf popüler kültür ürünü olduğu için lokmadan nefret ederken, diğerleri ise bu hızlı türemeyi bir çeşit girişim olarak adlandırıp buna olumlu yaklaştı, hatta destekledi. Fakat günün sonunda açılan 10.000 lokmacıdan belki de sadece 10 tanesi ayakta kaldı. 

image

Peki, burada sorun lokmada mıydı?  

Hayır. Sorun, kendi başına bir kültür yaratacak kadar değeri olmayan şey ya da kavramların, yalnızca büyük kitlelerin ilgisini çekmesi ve onlar tarafından benimsenmesi nedeniyle bir anda ana akım haline gelmesiydi. 

Bu, dün lokmacı açma fikri iken; bugün linç kültürü, büyük bir yardım kampanyası ya da trafikte tehlikeli hareketler yapmak olabilir. Çünkü popüler kültürde asıl olan duruma ikna ettiğin kitlenin hacmidir.  

Bu yazıyı yazan – okuyan bizler dahi, popüler kültürden etkilenerek çeşitli eylemlerde bulunmuşuzdur. (“Hayır, popüler kültüre asla teslim olmadım” diyebilen var mı aramızda gerçekten?) 

Evet, popüler kültür iyi şeyleri de içerebilir. Fakat bugüne kadar gördüğümüz üzere bu ihtimal oldukça düşük. (İnsanlar, iyi bir şeyler yapmak yerine araç hareket halindeyken inerek dans etmeyi tercih ediyorlar.) 

Peki neden bu kadar popüler?

Popüler kültürün, bu kadar popüler olmasının nedenlerinden birisi de hızlı tüketim alışkanlıklarımız. Artık odak ve ilgi süremiz o kadar kısaldı ki reklamcılar 3 saniyede bizleri ikna etmenin yollarını arıyorlar… Her şeyi anında tüketmeye o kadar fazla alıştık ki bir şeyin gerçekten kültür haline gelmesi neredeyse imkânsızlaştı. Üstelik sistem, bizlerin tüketimiyle doğru orantıda büyüdüğü için popüler kültür sayesinde yakaladığı ivmeyi kaybetmek istemiyor ve popüler kültürü durmadan besliyor.  

Popüler Kültür Örneği

Ama şu var ki, bu yazı popüler kültüre tamamen karşı çıkmamakla birlikte bu durumu yalnızca hızlı tüketim çağının üzerine yıkmayı da doğru bulmuyor.  

Bildiğimiz üzere, popüler kültür, kitlenin mevcut kültürünü de erozyona uğratıyor. 
Kitlenin kültürü ne kadar köklüyse bu erozyon o kadar yüzeysel oluyor. 


Fakat kitlenin köklü bir kültürü yoksa işte o zaman popüler kültürün tüm çıktılarını yaşam ilkesi olarak benimseyen insanlarla doluyor etrafımız.  

Yarın diğerini, öbür gün bir başkasını… Ve bu döngü, tüketimle beslenen sistemlerin en sevdiği şey haline geliyor… 

Yaşam ilkeleri ile alakalı eğitim, danışmanlık, atölyelere katılmak için Bi’akıl uygulamasını deneyebilirsin.

İlginizi çekebilecek bir diğer yazımız olan Sürüdürülebilir Moda Anlayışını okuyabilirsiniz.